Σύγχρονα Θέματα Κοικωνικής και Βιώσιμης Ανάπτυξης

Γενικά

• Κωδικός: Β16
• Εξάμηνο: Κατ/νσης Εαρινό
• Επίπεδο Σπουδών: Προπτυχιακό
• Τύπος μαθήματος: Ειδίκευσης
• Γλώσσα διδασκαλίας και εξετάσεων: Ελληνικά
• Μέθοδοι Διδασκαλίας (Ώρες/εβδ.): Διαλέξεις και Ασκήσεις Πράξης (3)
• Μονάδες ECTS: 5

Περιεχόμενα μαθήματος

Προτεινόμενο σχεδιάγραμμα κατανεμημένο σε 13 διαλέξεις: 

• Κατανοώντας το σύγχρονο ρόλο των επιχειρήσεων.  
• Οι κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις στο πλαίσιο της Βιώσιμης Ανάπτυξης. 
• Οι 17 στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (United Nations Sustainable Development Goals) I. 
• Οι 17 στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (United Nations Sustainable Development Goals) II. 
• Η σύνδεση της εταιρικής στρατηγικής με τους 17 στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και η μέτρηση της απόδοσης κάθε δείκτη με συγκεκριμένους παγκόσμιους δείκτες (KPIs).  
• Η έννοια της Κοινωνικής επιχειρηματικότητας και οι ευκαιρίες χρηματοδότησης. 
• Κοινωνική Επιχείρηση (ΚοινΣεπ). Βήμα-βήμα ο σχεδιασμός και η ίδρυσή της.  
• Η κυβερνητική απόδοση κάθε δείκτη βάσει συγκεκριμένων δεικτών KPIs (VNR, ΕΛΣΤΑΤ).  
• Πως σχεδιάζουμε και υλοποιούμε συνέργειες μεταξύ εταιρειών, ΜΚΟ και κράτους.  
• Οργάνωση και Διοίκηση ΜΚΟ: Εύρεση πόρων και επικοινωνία.  
• Ο ρόλος των νεοφυών επιχειρήσεων στην αντιμετώπιση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. 
• Η καινοτομία ως παράγοντας ανάπτυξης των εταιρειών και επίλυσης των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων.  
• Ανακεφαλαίωση όλων των διαλέξεων.

Μαθησιακοί Στόχοι

Το μάθημα «Σύγχρονα Θέματα Κοινωνικής και Βιώσιμης Ανάπτυξης» εξετάζει τις σημαντικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου και αναδεικνύει το ρόλο των επιχειρήσεων στην αντιμετώπιση αυτών. Κράτη, υπερεθνικοί οργανισμοί, Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις και επιχειρήσεις καλούνται σήμερα περισσότερο από ποτέ να συνεργαστούν για ένα καλύτερο βιώσιμο κόσμο.

Το μάθημα εξετάζει τις διευρυμένες εταιρικές προκλήσεις στο πλαίσιο της κοινωνικής και Βιώσιμης Ανάπτυξης. Οι εταιρείες δεν μπορούν να λειτουργήσουν αποκομμένες από την υπόλοιπη κοινωνία (not in a vacuum) και έχει διαπιστωθεί πως οι εταιρείες δεν μπορούν να πετύχουν σε κοινωνίες που αποτυγχάνουν (…business cannot succeed in societies that fail).

Στο πλαίσιο αυτό, τις τελευταίες δεκαετίες οι επιχειρήσεις αναλαμβάνουν διαρκώς μεγαλύτερο ρόλο στην αντιμετώπιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Την ίδια στιγμή, οι απαιτήσεις της Κοινωνίας των Πολιτών αυξάνονται καθώς αναζητούν ακόμα πιο ενεργό ρόλο από τις εταιρείες. Αποτελεί κοινή διαπίστωση πως πλέον ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστούν οι παγκόσμιες προκλήσεις είναι μέσω συνεργειών των κρατών, των ΜΚΟ, των εταιρειών και των Διεθνών Οργανισμών.

Το μάθημα αναλύει τις παγκόσμιες κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις υπό το πρίσμα των εταιρειών και δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές και στις φοιτήτριες να εξοικειωθούν με συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης (KPIs), το σχεδιασμό συνεργειών με ΜΚΟ και κρατικούς φορείς και ειδικά θέματα οργάνωσης και διοίκησης ΜΚΟ.  

Αρχικά αναλύουμε τους 17 στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών (17 United Nations Sustainable Development Goals) και παρακολουθούμε την προσέγγιση πετυχημένων εταιρειών στην ενσωμάτωση των στόχων στη στρατηγική τους. Στη συνέχεια καταλαβαίνουμε την έννοια της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και βλέπουμε βήμα-βήμα πως αναπτύσσουμε μια κοινωνική επιχείρηση (ΚοινΣεπ) καθώς και τις ευκαιρίες χρηματοδότησης τους. Τέλος, εξετάζουμε κρίσιμα ζητήματα στην οργάνωση και διοίκηση των Μη Κυβερνητικών Οργανισμών όπως η επικοινωνία και η εύρεση πόρων.  

Με τη συμπλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση:  

• Να κατανοούν το σύγχρονο οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό περιβάλλον παγκοσμίως. 
• Να αντιληφθούν τη δύναμη και τις υποχρεώσεις των σύγχρονων εταιρειών.  
• Να αναγνωρίζουν το ρόλο των επιχειρήσεων στις παγκόσμιες κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις.  
• Να ενσωματώνουν τους 17 στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ στην εταιρική στρατηγική. 
• Να σχεδιάζουν και να υλοποιούν συνέργειες μεταξύ εταιρειών, ΜΚΟ και θεσμικών φορέων.  
• Να καταλαβαίνουν την έννοια της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. 
• Να ιδρύουν τη δική τους Κοινωνική Επιχείρηση (ΚοινΣεπ). 
• Να διαχειρίζονται βασικά ζητήματα οργάνωσης και διοίκησης ΜΚΟ όπως η εύρεση πόρων και η επικοινωνία.

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών  
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις 
• Λήψη αποφάσεων  
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον 
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων 
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου 
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής 
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Μέθοδοι Διδασκαλίας

• Διδασκαλία στην τάξη και υποστήριξη φοιτητών μέσα από το σύστημα e-learning του Τμήματος 

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

• Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία: Λογισμικό Επεξεργασία Κειμένου, Παρουσιάσεων, Υπολογιστικών Φύλλων. Για τη διεξαγωγή των παρουσιάσεων γίνεται χρήση Video projector. 
• Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία: Η επικοινωνία με τους φοιτητές επιτυγχάνεται μέσω Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου και της πλατφόρμας e–learning του Τμήματος. 

Οργάνωση Διδασκαλίας

Αξιολόγηση Φοιτητών

• Γλώσσα Αξιολόγησης : Ελληνικά 
• Γραπτή τελική εξέταση (100%) η οποία μπορεί να περιλαμβάνει:
  • Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ή σωστού‐λάθους.
  • Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, και Επίλυση Προβλημάτων. 
  • Ερωτήσεις ανάπτυξης. 
  • Εξέταση μελέτης περίπτωσης. 
• Σκοπός αξιολόγησης: Ο έλεγχος κατανόησης των Βασικών στοιχείων του μαθήματος. 
• Κριτήρια αξιολόγησης: Η ορθότητα, η πληρότητα, η σαφήνεια και η κριτική αξιολόγηση των απαντήσεων. 

Σε συνεννόηση με το Τμήμα, η εξέταση μπορεί να γίνει και προφορικά σε γκρουπ των 7 ατόμων. 

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

• Σεραφείμ, Π., (2022). Διαχείριση φυσικών πόρων και βιώσιμη ανάπτυξη. Εκδόσεις Τζιόλα.  
• Griffin R.W., Pustay, M.W., (2018). Διεθνείς επιχειρήσεις και επιχειρηματικότητα. Μανωλόπουλος, Δ., Σαπουνά, Π., επιμέλεια ελληνικής έκδοσης. 8η έκδοση. Εκδόσεις Τζιόλα.
• Klein, N., (2015). Αυτό αλλάζει τα πάντα: Καπιταλισμός εναντίον κλίματος. Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη.
• http://hellenicplatform.org/oi-17-stoxoi/# (πρόσβαση στις 05.06.2025).
• https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/14665254/KS-09-22-019-EN-N.pdf/2edccd6a-c90d-e2ed-ccda-7e3419c7c271?t=1653042954499 (πρόσβαση στις 05.06.2025). 
• Η πρόοδος της Ελλάδας όσον αφορά στους 17 Στόχους. Σχέδιο προς διαβούλευση: https://www.youtube.com/watch?v=R9iNHGYK8NU (πρόσβαση στις 05.06.2025).

Συγκεκριμένοι δείκτες απόδοσης για την Ελλάδα: https://www.statistics.gr/el/sdg5 (πρόσβαση στις 05.06.2022). 

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

• Journal of Social Entrepreneurship 
• Journal of Social Issues 
• Global Social Challenges Issues 
• International NGO Journal  
• Sustainability